مفهوم شناسی سلامت معنوی و گستره آن در نگرش دینی

هرچند از طرح موضوع سلامت معنوی بیش از پنج دهه می گذرد ولی همچنان ابعاد این رکن با اهمیت ناشناخته باقی مانده است؛ به همین دلیل هرکس با توجه به پارادایم حاکم و مبتنی بر جهان بینی خود سعی کرده است تعریفی ارایه دهد و مؤلفه های آن را بیان کند ولی تا کنون اتفاق نظری پدید نیامده است. علت اصلی مشکل بودن تعریف، بازگشت می کند به دو عامل اصلی. عامل اول عبارت است از نوع جهان بینی، نگرش و پارادایم حاکمی که معمولاً در پس هر نگاه و قضاوتی وجود دارد. عامل دیگری که در مرحله دوم نقش آفرینی می کند و به نوعی وابسته به همان عامل اول می باشد عبارت است از عدم توافق در مفهوم واژگانی چون سلامت، معنویت، دین، روح، روان، بیماری و دیگر عناصر مرتبط. سلامت معنوی در اصطلاح پزشکی با رویکرد مادی گرا، فرایندی است که با بهره گیری از آن می توان به درمان بیماران جسمی کمک کرد. ولی در اصطلاح غیرپزشکی یا پزشکی معنی گرا، سلامت معنوی فرایندی است که علاوه بر بهره گیری در درمان جسمی بیماران، می تواند در درمان روحی و روانی بیماران نیز مفید باشد و از آن بالاتر می تواند شرایطی را در جامعه پدید آورد که سلامت اجتماعی را نیز افزایش دهد و در نهایت به کمال و تعالی همه جانبه انسان و انسانیت کمک کند.